* หมายความว่า ตอนนี้ได้ฤกษ์งามยามดีแล้วผมได้นำสิ่งของที่เป็นมงคลมามอบให้ อันได้แก่ ค่าเลี้ยงดู สุรา ไก่ สัตว์ที่มีหัวมีเลือด พืชผักต่างๆ แห อวน หอกดาบ ขอมอบให้กับญาติผู้ใหญ่ฝ่ายหญิง ของให้ว่ากล่าวมาด้วย

ต่อมาโคตรฝ่ายหญิงจะตำหนิหลานสาวโดยกล่าวว่า

“ ความเส้นหนึ่งไว้สา คือสูเจ้ามาเยอะได้ลุหญิงหลานสาวตูข้อย ข้อยกะมิเว้าเผอหละแต่หวะหญิงหลานสาวตูข้อยกะมิขุดมิได้ขังไว้ แต่ลุหญิงหลานตูขอยกะได้เลี้ยงมาพาใหญ่เมิดแสนโหปลากับขาไก่ จังได้เป็นสาวยาวเป็นเถ้า สูเจ้าจังได้แต่งคนมาปากเว้าจาขอนำตูข้อย ตูข้อยกะมิขัดมิขืนผิเหลอหละ แต่หวะลุหญิงหลานสาวตูข้อยมันมิช่างแท้ได้ คันเฮาเฮ้อเข็ญฝ้ายแหน่อี่หล้า มิข้อยมิทันได้ลุ ต่ำหุแหน่อี่นางมีข้อยมิทันได้ผัว คันเฮ้อต่ำหุผ้าคือฝาตาดไซ เฮ้อต่ำหุไหมคือฝาตาดต้อน เซ้อเฮ้อเลี้ยงหม้อนมิฮู้จักตัวลุกตัวนอน เอ้อ ลุหญิงหลานสาวตูข้อยโพดมันมิเป็นแท้ได้ คันเฮาเซ้อเฮ้อไปตักน้ำกะผัดเอ็ดน้ำเต้าไหล เฮ้อดังไฟกะผัดเอ็ดไฟมอด เฮ้อปั่นหลอดกะผัดเอ็ดหลอดมาย เฮ้อจุงควายหางเอาะก่อน เอ้อคันสูเจ้าหละติหละฮิกะหย่าเสียแต่มื้อทุ่งยังกว้าง ฮ้างเสียแต่มื้อทางมันยังไกล อย่าเดียวเสียเด้อไก้คู้นี้หละ ”

*หมายความว่า

เสร็จโคตรฝ่ายหญิงจะถามฝ่ายชายว่า

“ ความเส้นหนึ่งไว้สา กวานเจ้าล่ามเจ้าพุเป็นล่ามดวงดีหวีดวงเกรี้ยง สูเจ้าได้เฮ้ามารับรองฮีตสิบสองครองสิบสี่นำตูข้อย เอ้อ คือเดี๋ยวนี้น่ะ เหล็กกล้าเขาจังเอาไปเอ็ดเหล็กซี คนดีเขาจังเอาไปเอ็ดคนใช้ แต่หวะตูข้อยนี้ยังได้ข้อข้องใจไอ้หนึ่งอยู่ คือ ชู้เก่าคราวหลังเจ้านั้นตัดเกี้ยงๆสีนเพียงๆ อ่อยห่อยแล้วเบ็าะ มันมิได้เป็นฮูดเต้อเลา เป็นเปาเต้อข้างเบ๊าะ คันยังเป็นฮูดเต้อเลาเป็นเปาเต้อข้างอยู๋กะติ เฮ้อสับธะปะเลิกกันเสียก่อน เฮ้อมันเกี้ยงคือเปอะเกาะเลาะคือเปอะเปลือยซะก่อน จังมาแต่งมาแปลงเดียวเบ่อ “

ความเส้นหนึ่งไหว้สา กวานเจ้าล่ามเจ้าพุเป็นล่ามดวงดีหวีดวงเกี้ยง สูเจ้าได้เฮ้าได้มารับรองฮีตสิบสองคลองสิบสี่ฮีตครองเกงนำตูข้อย คือ ฮีตนี้มิแม่นหวะตูข้อยตั้งเอามื้อนี้มื้อวาน ตั้งมาแต่แผ่นดินท่อฮอยไก้ต้นไม้ท่อลำเทียนฮีตนี้ได้สืบมาแต่ปู่ทวดยาสังปู่ปู่สังกะสาย่าสังกะสี ภูไทเฮาเห็นดีจังได้พาเดียวสืบเอาไว้ เอ้อคันสูเจ้าหละเฮ้ามาเป็นตับหลับตาเฮ้ามาเป็นแป้ เป็นเขย ตูข้อยกะหละได้เฆี้ยนเส่อด่าว่าเส่อหัวหละได้ฮะนิ คือ คันสูเจ้าเป็นช้างตูข้อยกะหละหย่ำหัว สูเจ้าเป็นขัวตูข้อยกะหละได้ไต่ คันตูข้อยเซ้อเฮ้อลงล่างกะมิเฮ้อไกล เซ้อเฮ้อไปไทยกะมิเฮ้อเว้าหวะไปมิฮอด เซ้อเฮ้อไปไฮ่กะมีเฮ้อกะไหลไปนา เซ้อเฮ้อไปนากะมิเฮ้อกะหลาเบอบ้านคันขี้คร้านผัดเฮ้อนอนอยู่เฮือน คันไปดงกะมิเฮ้อมาเป่า ไปเหล่ากะมิเฮ้อมาดาย คันมิได้ไม้เป็นกะเฮ้อได้ไม่ตายพอได้มาแก้งก้นหม้อ เอ้อนอนหว้ำกะเฮ้อเบิ่งเซอะควาย นอนหงายกะเฮ้อเบิ่งเซ่อช้าง คันเชื้อโคตรแนวตาใหญ่ท่อก้อยน้อยท่อกูกะมิเฮ้อฮ้องว่ากูว่ามึง คันพอฮ้องว่าลุงว่าป้า กะเฮ้อฮ้องว่าลุงว่าป้าคันพอฮ้องวะพ่อเฒ่าแม่ตา กะเฮ้อฮ้องวะพ่อเฒ่าแม่ตา

* หมายความว่าล่าม พวกท่านได้มาปฏิบัติตามประเพณีของเราแล้ว ประเพณีนี้เราไม่ได้ตั้งขึ้นเอง แต่เป็นประเพณีปฏิบัติสืบต่อกันมาเป็นเวลานาน ตั้งแต่บรรพบุรุษ พวกเราเห็นดีด้วยเลยประพฤติฏิบัติตาม ถ้าจะมาเป็นเขย พวกเราก็จะได้ว่ากล่าวตักเตือน ถ้าท่านเป็นช้างเราก็จะได้ขี่ ถ้าท่านเป็นสะพานเราก็จะเดินข้าม ถ้าพวกเราให้ลงไปข้างล่างก็ไม้ให้อ้างว่าไกล ถ้าใช้ให้ไปเมืองก็ไม่ให้อ้างว่าไปไม่ถึง ใช้ให้ไปทำไร่ก็ไม่ให้เถลไถลไปทุ่งนา ใช้ให้ไปทำนาก็ไม่ให้กลับบ้านมือเปล่า ถ้าไปป่าไปดงก็อย่ากลับมามือเปล่า ยังไงก็ต้องหาไม้มาทำฟืนบ้าง ถ้าเจอญาติผู้ถึงแม้ว่ารูปร่างจะเล็ก หรือเกิดที่หลังแต่ด้วยศักดิ์แล้วเขามีศิกดิ์สูงกว่า ก็ให้เรียกตามศักดิ์ ไม่ว่ากูว่ามึง

ความเส้นหนึ่งไหว้สา เสิ๊กทีอยากไม้กะสะหนามสน ไม้บกฟันหยาบไม้บากฟันอ่อน ไม่ถ่อนหันเหนียวไม้เงียวฟันแข็งคันนาฮกเฮ้อลุเขยถาง คันนาบางเฮ้อลุเขยอืบ คันมีได้แนวนี้ตูข้อยกะหละเบอว่าแนวเลอขวานเจ้าล่ามหละรับรองได้บ่อ ความเส้นหนึ่งไว้สา ดำน้ำกะมีเฮ้อเอ็ดก้นฟูเฮ้อจกฮูกะมีเฮ้อเอ็ดแหนสั้น คันสุดแหนกะเฮ้อเอาไม้ต่อ คัดสุดข้อกะเฮ้อเอาไม้ตาม กินซี้นกะมิเฮ้อเหน็บจำวา กินปลากะมิเฮ้อเหน็บจำค้อ กินหนูกะเฮ้อกินแต่ใส้ กินไก้กะเฮ้อกินแต่ตีนว่าแนวเลอขวานเจ้าล่ามหล่ะรับรองได้บ่อ กันมีได้แนวตูข้อยกะหล่ะเบอ

* หมายความว่า ต้องเป็นคนขยันหมั่นเพียร ขยันทำงาน ล่ามจะรับรองได้ไหม การทำมาหากินต้องทำให้เต็มที ทำเต็มความสามรถ

ความเส้นหนึ่งไว้สา คือ สู่มื้อนี้คนเฮามันตายง่ายกินข้าวคำเดียวกะสะหมัก กินผักคำเดียวกะเบ่อไข้หละเท้อกะตาย คันสูเจ้าหล่ะเฮ้อตูข้อยรับรองตูข้อยมิรับรอง ตูข้อยหล่ะรับรองเอาแต่โทษที่มาตกเส่อสาดหยาดเส่อบ่อนนอน เอ้อ คันตูข้อยเซ้อเฮ้อไปค้าไปขายคันหวะมันหลุ๊บมันจนมาตูข้อยหละรับรองอยู่ แต่หวะคันไปสูบฝิ่นกินชา เสพสุรายาเมา ลิ้นไพ่ ไฮโล ลิ้นเบี้ยแทงโป ไปลิ้นน้องน้ากำพร้าน้องเมีย อันนี้ตูข้อยหละได้เบอซ้ำถอดนางว่าแนวเลอขวานเจ้าล่ามหล่ะรับรองได้บ่อ

* หมายความว่า ทุกวันนี้คนเรามันตายง่ายทานข้านยังสำรัก กินผักคำเดียวยังไข้ได้ ถ้าจะให้รับรองการเจ็บป่วย พวกเราไม่รับรอง ถ้าพวกเราใช้ให้ไปค้าขายแล้วขาดทุน พวกเราถึงจะรับรอง แต่ถ้าไปเสพสิ่งเสพติด เล่นการพนัน หรือไปมีเมียน้อย นอกใจภรรยา ถ้าทำเช่นนี้เราขอ เจ้าสาวคืน ล่ามจะรับรองได้ไหม

พอเฆี้ยนเขยเสร็จล่ามก็จะกลับมาหาฝ่ายชาย แล้วก็พาเจ้าบ่าวแห่ขันหมากไปบ้านฝ่ายหญิง โดยมีล่ามสพายกระหยังถือขันหมากนำหน้า ถัดมาเป็นพาขวัญ โดยให้หญิงบริสุทธิ์ถือ ต่อมาเป็นเจ้าบ่าวและเพื่อนเจ้าบ่าว แล้วก็ตามด้วยขบวนแห่พร้อมญาติมิตรซึ่งแล้วแต่ใครจะฟ้อนจะรำตามสบาย พอมาถึงกระไดบ้านของฝ่ายหญิงก็จะมีคนของฝ่ายหญิงมารากกระไดหรือดึงกระไดขึ้น หรือขวางไว้ คือทำทีจะไม่ยอมให้เจ้าบ่าวขึ้นบ้าน ทางเจ้าบ่าวจะต้องหาคนมารำขอกระได ถ้าหาไม่ได้จะต้องจ้างด้วยเหล้า กลอนรำขอกระไดมีอยู่ว่า “ .โอยหน้ออ้ายนี้หมายมามั่น ละขันตายตางอุ่นเด้.. ละน้อง บุญหัวเฮียมมันหากมาตกนี้จำหนีทะขออยู่ แม่นแผ่นดินท่อหมากบ้า แผ่นฟ้าท่อหมากเบี้ยละขอเมี้ยนกระดูดดอม ขันตายฮ่วมป่าช้า ขันท่าฮ่วมบ่อนนอน โอหน้ออ้ายนี้หมายมาซ้อนนอนเฮือนฝากไม้ไผ่กะตามแล้วคันแม่นบุญคาดได้จังนอนแป้นแผ่นกระดาน โอเด้ เจ้าเฮือนซาวกว้างปราสาทมุงมณี ทางเถิงมุงในสีหน่อยกระดิงดังก้องยามเมื่อลมมาต้องติติ่ง กระดิงทองหน่อยน้อยแขนห้อยอยู่เกยนั้นแล้วเขยได้มาถึงแล้วแววมณีนี เนื้อละไมกระไดเงินแม่แก่ไว้ กระไดคำพ่อแก่ไว้ กระไดไม่ให้ป่อนลง”

พอฝ่ายหญิงยอมให้ขึ้นบ้านก็จะมีญาติฝ่ายหญิงหนึ่งคน เอาน้ำหอมมาล้างเท้าให้เจ้าบ่าว พอล้างเสร็จแล้วเจาบ่าวต้องจ่ายเงินให้ผู้ที่ล้างเท้าให้เล็กน้อยแล้วแต่จะเห็นสมควร พอขึ้นไปถึงบนบ้านแล้ว ล่ามก็จะจูงเอาเจ้าบ่าวไปเข้าพาขวัญ พอเข้าไปถึงเจ้าบ่าวจะเป็นผู้นั่งคอย โดยเจ้าสาวอยู่ในห้องนอน ล่ามจะเป็นผู้เรียกเอาเจ้าสาว 3 ครั้งโดยกระแทกตีนลงพื้นแรงๆ พร้อมกับเสียงเรียกดัง ๆ ว่าเอาเภ้อเอานางกูมา ๆ อย่างนี้เสร็จแล้วล่ามก็ถือขันหมากเข้าไปมอบให้แกพ่อแม่และเจ้าโคตรของฝ่ายหญิงที่นั่งรออยู่ก่อนแล้ว โดยพูดดังให้ได้ยินกันหลายๆ คน เจ้าบ่าวเจ้าสาวมาพร้อมหน้าก็ทำการสูตรขวัญโดนหมอสูตรจะเป็นฝ่ายสูตร พอสูตรเสร็จก็เอาไข่ขวัญมาปลอกใช้เส้นผมแบ่งไข่ออกสองส่วนเท่าๆกันแล้วตรวจดูว่ไข่เต็มหรือไม่ ถ้าเต็มก็หมายความว่าคู่บ่าวสาวคู่นั้นจะอยู่กันด้วยดีมีความสุขสมบูรณ์ตลอด แล้วก็ทำการป้อนไข่ โดยผู้ที่ป้อน คือ ล่าม มือขวาป้อนเจ้าบ่าว มือซ้ายป้อนเจ้าสาว เสร็จก็จะมีการผูกข้อต่อแขนเจ้าบ่าวเจ้าสาว ต่อมาเจ้าบ่าวก็จะเอาดอกไม้ธูปเทียนไปสมมาพ่อแม่โคตรวงศ์ของฝ่ายหญิง เสร็จเจ้าบ่าวเจ้าสาวก็จะมานั่งรับพรจากโคตรฝ่ายหญิง เมื่อให้พรเสร็จก็จะกล่าวบทเส่อกันหันส้น โดยกล่าวว่า

“ ความเส้นหนึ่งไว้สา เอ้อ คันว่าลุหญิงหลานสาวตูข้อยนี้มันไปมิช่างย่างมิงามทิ้มบุงกายหน้า ทิ้มช้ากายตา เฮ้าสวนผัก ลัดสวนแตง นุ่งซิ่นผืนกว้าง เส่อต่างหู โหลงกะดี้ อย่าฟ้าวขายเฮ้อข่า ค้าเฮ้อแกวหลายเด้อ เฮ้อโคตรคึดนั่งตากแดดฝิงไฟเว้าเดียวเสียก่อน เอ้อ คันว่าคาวพอฮางตูข้อยกะหล่ะฮาง คันหวะนางพอต้านตูข้อยกะหละต้าน คันสูเจ้าเอาลุหมูลุหมามากะเฮ้อส่งเส่อมุ้ง คันสูเจ้าเอาลุฮู้งลุกามากะเฮ้อส่งฮอดภูฮอดผา คันสูเจ้าเอาลุหญิงหลานตาตูมากะเฮ้อส่งฮอดเฮือนฮอดสาน อย่าเฮ้อเห้ฮอยควายหยายฮอยช้างด้าย ขวานเจาล่ามว่าแนวเลอ หล่ะรับรองได้บ่อ “

* หมายความว่า ถ้าหากแม้ว่าหลานสาวพวกเรามันไม่มีความคิดริเริ่มสร้างสรร เดินเหินดูไม่สวยงาม ทำสวนผักไม่เป็นสวนผัก นุ่งผ้าถุงผืนใหญ่ ใส่ตุ้มหูขนาดใหญ่ อย่าพึ่งขายให้ ข่า หรือ แกว ให้ญาติผู้ใหญ่นั้งจับเข่าคุยกันก่อน ถ้าถึงเวลาต้องหย้าร้างเราก็จะหย้า ถ้าพอจะช่วยเจ้าสาวยังไงเราพร้อมจะช่วย ถ้าพวกท่านนำเอาลูกหมูลูกสนัขมาท่านต้องส่งให้ถึงที่ ถ้านำลูกกามาต้องส่งให้ถึงรัง ถ้าพวกท่านพาหลานพวกเรามาก็ต้องส่งให้ถึงบ้านถึงเรือน อย่าให้หายกลางทาง ล่ามจะว่ายังไงจะรับรองได้ไหม

แล้วฝ่ายชายก็กลับบ้านพร้อมกับฝ่ายหญิงโดยฝ่ายหญิงจะเตรียมข้าวของที่จะสมมาโคตรฝ่ายชาย พอมาถึงบ้านฝ่ายชายทำการสมมาโคตรฝ่ายชายสมมาเสร็จก็เป็นอันเสร็จ